لوله چیست ؟
در پاسخ به سوال لوله چیست ؟ لوله ابزاری برای انتقال جریان آب و گاز و سایر مایعات است که شکل ظاهر آهن استوانه ی توخالی می باشد. جنس لوله ها می تواند متفاوت از مواد مختلفی مانند آهن، فولاد، پلیمر، شیشه و غیره تولید گردد. در میان لوله های تولید شده با متریال مختلف ، لوله های فلزی و پلی اتین در بازار کاربرد بسیاری دارند. که در ادامه ی این مقاله به بررسی انواع لوله ها و ویژگی و کاربرد آنها می پردازیم.
انواع لوله

لوله‌های پلی اتیلن
لوله‌های فلزی (درزدار، مانیسمان (بدون درز ))
لوله گالوانیزه
لوله گالوانیزه چیست؟
لوله گالوانیزه با خم کردن ورق های گالوالنیزه تهیه و تولید می گردند و در لوله کشی خانه ها و سایر مکان ها از این لوله ها استفاده می شود. لوله های گالوانیزه از لوله های فولادی آبکاری شده با فلز روی هستند که از طریق نورد سرد تولید می شوند.

این لوله ها در بازار به اسم لوله ی آهنی سفید معروف است و اغلب مشتریان این لوله ها را با این اسم می شناسند. این لوله ها در دو نوع سبک و متوسط تولید می گردند که از این لوله ها برای انتقال گاز و آب استفاده می شود. علاوه بر انتقال آب و گاز از این لوله ها برای انتقال انتقال فاضلاب و انتقال دما در ساخت تهویه ی هوا استفاده می گردد.

نحوه ی تولید این محصولات مانند مقاطع درزدار استاما فرق اینکه برای بالا بردن مقاومت و استحکام بیشتر این لوله ها ، این محصول را به روش گرم و سرد با بکاربردن فلز رویآبکاری می کنند تا در مقابل زنگ زدی و خوردگی مقاوم شوند.

در روش اول یعنی گرما این محصول را در درون وان مذاب شده ی روی قرار می دهند بعد از حرارت دادن قطعه ی مورد نظر را از درون وان خارج می نمایند و در هوای باز قرار میدهند تا قطعه ها خشک شوند. روش گالوانیزه ی سرد به این صورت است که که قطعه درون ترکیبی از نمک روی و محلول آبی الکترولیز غوطه ور و گالوانیزه می گردد. در این روش ضخامتی که لایه ی فلزی روی بری قطعه درست می کند کمتر از ضخامت گالوانیزه به روش گرم است.

لوله های فولادی:
لوله های فولادی در دهه ۱۸۰۰ میلادی وارد صنعت شده و پیشرفت زیادی را داشته ، این لوله ها از فولاد کربن ساخته و دارای قطری بزرگی می باشند و کاربرد آن در لوله کشی آب و فاضلاب بوده و در زیر خاک قرار می گیرند.
روش های ساخت لوله فولادی:

قالب خمیری شکل (بدون درز):
در روش قالب خمیری شکل (بدون درز) فولاد داغ را وارد قالب نموده و به لوله شکل داده می شود با این روش لوله هایی با قطر ۵۰۰ mm نیز تولید می گردد که دارای قیمتی گران اما از نظر کیفیت، اطمینان بیشتری دارند.
جوش دادن:
در روش جوش دادن همان طور که از نامش پیداست ورق های فولادی را دور قالب پیچانده و درز لوله را لحیم کاری و یا به اصطلاح جوش می دهند لوله های بدست آمده از این روش قیمتی مناسب تر داشته اما پایداری آنها تحت موقعیت پر فشار به اندازه روش اول نیست.

قالب گیری:
روش قالب گیری که روش رایجی نبوده، به این صورت است که مایع داغ را درون قالبها ریخته و به لوله تبدیل می کنند ،اطمینان این روش به اندازه روش اول(فولاد بدون درز) بوده و به آسانی در برابر ضربه ترک نمی خورند.

مزایا لوله های فولادی:
مقاومت کششی بالا
مقاومت فشاری بالا
گستردگی سیستم های محافظت در برابر خوردگی
امکان تولید وسیع با قطر و ضخامت مختلف
افزایش تداوم با اتصالات جوشی
معایب لوله های فولادی:
امکان خوردگی خارجی
امکان فرآیند الکترولیز
فرآیند اتصال دادن نیازمند جوشکار ماهر است.
به‌کارگیری سیستم‌های داخلی و خارجی محافظ زنگ‌زدگی بر قیمت آن می‌افزاید.
ممکن است پوشش‌ و دیوارها طی مرحله لوله‌کشی آب‌ و فاضلاب توسط شخص ثالث آسیب ببیند.
لوله ها را می توان از نظر جنس، کاربرد و نحوه اتصالات به دسته های مختلفی تقسیم نمود، لوله هایی که در سیستم آبرسانی و فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد به شرح ذیل می باشد:

لوله های گالوانیزه:
لوله های گالوانیزه خود به دو دسته تقسیم می شوند: لوله های فولادی گالوانیزه و لوله های آهنی گالوانیزه این دو نوع در بازار به لوله های آهنی سفید معروفند و عموماً بین این دو تفاوتی گذاشته نمی شود ،در صورتی که لوله های فولادی گالوانیزه در مقایسه با نوع آهنی آن سبک تر و براق تر هستند.
لوله های فولادی گالوانیزه:
لوله های فولادی گالوانیزه گاهی برای تخلیه فاضلاب لوازم بهداشتی کوچک به کار برده می شود ولی مورد استفاده اصلی آنها برای تهویه است . جنس این لوله ها از فولاد نرمی است که در ساختن آن ورقه فولاد را با فشار داخل قالب عبور داده درز آن را جوش می دهند و سپس آنها را جهت افزایش مقاومت در برابر اسیدها و زنگ زدگیها در یک وان آبکاری روی اندود (گالوانیزه) می کنند.

این نوع لوله ها نسبت به نوع آهنی در برابر اسیدها مقاومت کمتری دارند و کلیه اسیدهایی که برای چدن مضر می باشند فولاد گالوانیزه را هم خراب می کنند.

لوله های آهنی گالوانیزه:
جنسلوله های آهنی گالوانیزه از آهن سفید نورد شده است که درز آن توسط دستگاه های درز جوش بهم جوش داده می شود و سپس لوله را در فلز روی مذاب فرو می برند. به همین علت آنها را لوله های با درز نیز می گویند.

این نوع لوله ها از رنگ تیره و خاکستری شان شناخته می شوند و عموماً به دو صورت سبک و متوسط تولید می شوند.

کلیه لوله های فولادی و آهنی گالوانیزه در شاخه های ۶ متری و دو سر دنده تا ۸ اینچ تولید می گردند. قطر این لوله ها معمولاً‌ قطر اسمی است که بزرگتر از قطر داخلی و کوچکتر از قطر خارجی است.

همچنین در بازار، این محصولات را بر اساس نمره می شناسند. لوله های گالوانیزه نیز به وسیله دنده پیچی به یکدیگر وصل و توسط مواد مناسب آب بندی می شوند.

قابل ذکر است از اتصال به روش جوشکاری باید پرهیز نمود زیرا بر اثر حرارت ناشی از جوشکاری و سوختن روکش گالوانیزه (آلیاژ روی) دود غلیظ و سفیدی تولید می شود که محیط کار را آلوده می نماید و تنفس آن ایجاد مسمومیت می گردد و موجب آسیب دیدن دستگاه تنفسی می شود.